2.7.53

चौपाई
রাম চরিত জে সুনত অঘাহীং৷ রস বিসেষ জানা তিন্হ নাহীং৷৷
জীবনমুক্ত মহামুনি জেঊ৷ হরি গুন সুনহীং নিরংতর তেঊ৷৷
ভব সাগর চহ পার জো পাবা৷ রাম কথা তা কহদৃঢ় নাবা৷৷
বিষইন্হ কহপুনি হরি গুন গ্রামা৷ শ্রবন সুখদ অরু মন অভিরামা৷৷
শ্রবনবংত অস কো জগ মাহীং৷ জাহি ন রঘুপতি চরিত সোহাহীং৷৷
তে জড় জীব নিজাত্মক ঘাতী৷ জিন্হহি ন রঘুপতি কথা সোহাতী৷৷
হরিচরিত্র মানস তুম্হ গাবা৷ সুনি মৈং নাথ অমিতি সুখ পাবা৷৷
তুম্হ জো কহী যহ কথা সুহাঈ৷ কাগভসুংডি গরুড় প্রতি গাঈ৷৷

2.6.53

चौपाई
ছতজ নযন উর বাহু বিসালা৷ হিমগিরি নিভ তনু কছু এক লালা৷৷
ইহাদসানন সুভট পঠাএ৷ নানা অস্ত্র সস্ত্র গহি ধাএ৷৷
ভূধর নখ বিটপাযুধ ধারী৷ ধাএ কপি জয রাম পুকারী৷৷
ভিরে সকল জোরিহি সন জোরী৷ ইত উত জয ইচ্ছা নহিং থোরী৷৷
মুঠিকন্হ লাতন্হ দাতন্হ কাটহিং৷ কপি জযসীল মারি পুনি ডাটহিং৷৷
মারু মারু ধরু ধরু ধরু মারূ৷ সীস তোরি গহি ভুজা উপারূ৷৷
অসি রব পূরি রহী নব খংডা৷ ধাবহিং জহতহরুংড প্রচংডা৷৷
দেখহিং কৌতুক নভ সুর বৃংদা৷ কবহু বিসময কবহুঅনংদা৷৷

2.5.53

चौपाई
তুরত নাই লছিমন পদ মাথা৷ চলে দূত বরনত গুন গাথা৷৷
কহত রাম জসু লংকাআএ৷ রাবন চরন সীস তিন্হ নাএ৷৷
বিহসি দসানন পূী বাতা৷ কহসি ন সুক আপনি কুসলাতা৷৷
পুনি কহু খবরি বিভীষন কেরী৷ জাহি মৃত্যু আঈ অতি নেরী৷৷
করত রাজ লংকা সঠ ত্যাগী৷ হোইহি জব কর কীট অভাগী৷৷
পুনি কহু ভালু কীস কটকাঈ৷ কঠিন কাল প্রেরিত চলি আঈ৷৷
জিন্হ কে জীবন কর রখবারা৷ ভযউ মৃদুল চিত সিংধু বিচারা৷৷
কহু তপসিন্হ কৈ বাত বহোরী৷ জিন্হ কে হৃদযত্রাস অতি মোরী৷৷

2.2.53

चौपाई
তাত জাউবলি বেগি নহাহূ৷ জো মন ভাব মধুর কছু খাহূ৷৷
পিতু সমীপ তব জাএহু ভৈআ৷ ভই বড়ি বার জাই বলি মৈআ৷৷
মাতু বচন সুনি অতি অনুকূলা৷ জনু সনেহ সুরতরু কে ফূলা৷৷
সুখ মকরংদ ভরে শ্রিযমূলা৷ নিরখি রাম মনু ভবরুন ভূলা৷৷
ধরম ধুরীন ধরম গতি জানী৷ কহেউ মাতু সন অতি মৃদু বানী৷৷
পিতাদীন্হ মোহি কানন রাজূ৷ জহসব ভাি মোর বড় কাজূ৷৷
আযসু দেহি মুদিত মন মাতা৷ জেহিং মুদ মংগল কানন জাতা৷৷
জনি সনেহ বস ডরপসি ভোরেং৷ আনু অংব অনুগ্রহ তোরেং৷৷

2.1.53

चौपाई
লছিমন দীখ উমাকৃত বেষা চকিত ভএ ভ্রম হৃদযবিসেষা৷৷
কহি ন সকত কছু অতি গংভীরা৷ প্রভু প্রভাউ জানত মতিধীরা৷৷
সতী কপটু জানেউ সুরস্বামী৷ সবদরসী সব অংতরজামী৷৷
সুমিরত জাহি মিটই অগ্যানা৷ সোই সরবগ্য রামু ভগবানা৷৷
সতী কীন্হ চহ তহুদুরাঊ৷ দেখহু নারি সুভাব প্রভাঊ৷৷
নিজ মাযা বলু হৃদযবখানী৷ বোলে বিহসি রামু মৃদু বানী৷৷
জোরি পানি প্রভু কীন্হ প্রনামূ৷ পিতা সমেত লীন্হ নিজ নামূ৷৷
কহেউ বহোরি কহাবৃষকেতূ৷ বিপিন অকেলি ফিরহু কেহি হেতূ৷৷

1.7.53

चौपाई
राम चरित जे सुनत अघाहीं। रस बिसेष जाना तिन्ह नाहीं।।
जीवनमुक्त महामुनि जेऊ। हरि गुन सुनहीं निरंतर तेऊ।।
भव सागर चह पार जो पावा। राम कथा ता कहँ दृढ़ नावा।।
बिषइन्ह कहँ पुनि हरि गुन ग्रामा। श्रवन सुखद अरु मन अभिरामा।।
श्रवनवंत अस को जग माहीं। जाहि न रघुपति चरित सोहाहीं।।
ते जड़ जीव निजात्मक घाती। जिन्हहि न रघुपति कथा सोहाती।।
हरिचरित्र मानस तुम्ह गावा। सुनि मैं नाथ अमिति सुख पावा।।
तुम्ह जो कही यह कथा सुहाई। कागभसुंडि गरुड़ प्रति गाई।।

1.6.53

चौपाई
छतज नयन उर बाहु बिसाला। हिमगिरि निभ तनु कछु एक लाला।।
इहाँ दसानन सुभट पठाए। नाना अस्त्र सस्त्र गहि धाए।।
भूधर नख बिटपायुध धारी। धाए कपि जय राम पुकारी।।
भिरे सकल जोरिहि सन जोरी। इत उत जय इच्छा नहिं थोरी।।
मुठिकन्ह लातन्ह दातन्ह काटहिं। कपि जयसील मारि पुनि डाटहिं।।
मारु मारु धरु धरु धरु मारू। सीस तोरि गहि भुजा उपारू।।
असि रव पूरि रही नव खंडा। धावहिं जहँ तहँ रुंड प्रचंडा।।
देखहिं कौतुक नभ सुर बृंदा। कबहुँक बिसमय कबहुँ अनंदा।।

दोहा/सोरठा

1.5.53

चौपाई
तुरत नाइ लछिमन पद माथा। चले दूत बरनत गुन गाथा।।
कहत राम जसु लंकाँ आए। रावन चरन सीस तिन्ह नाए।।
बिहसि दसानन पूँछी बाता। कहसि न सुक आपनि कुसलाता।।
पुनि कहु खबरि बिभीषन केरी। जाहि मृत्यु आई अति नेरी।।
करत राज लंका सठ त्यागी। होइहि जब कर कीट अभागी।।
पुनि कहु भालु कीस कटकाई। कठिन काल प्रेरित चलि आई।।
जिन्ह के जीवन कर रखवारा। भयउ मृदुल चित सिंधु बिचारा।।
कहु तपसिन्ह कै बात बहोरी। जिन्ह के हृदयँ त्रास अति मोरी।।

दोहा/सोरठा

1.2.53

चौपाई
तात जाउँ बलि बेगि नहाहू। जो मन भाव मधुर कछु खाहू।।
पितु समीप तब जाएहु भैआ। भइ बड़ि बार जाइ बलि मैआ।।
मातु बचन सुनि अति अनुकूला। जनु सनेह सुरतरु के फूला।।
सुख मकरंद भरे श्रियमूला। निरखि राम मनु भवरुँ न भूला।।
धरम धुरीन धरम गति जानी। कहेउ मातु सन अति मृदु बानी।।
पिताँ दीन्ह मोहि कानन राजू। जहँ सब भाँति मोर बड़ काजू।।
आयसु देहि मुदित मन माता। जेहिं मुद मंगल कानन जाता।।
जनि सनेह बस डरपसि भोरें। आनँदु अंब अनुग्रह तोरें।।

दोहा/सोरठा

1.1.53

चौपाई
लछिमन दीख उमाकृत बेषा चकित भए भ्रम हृदयँ बिसेषा।।
कहि न सकत कछु अति गंभीरा। प्रभु प्रभाउ जानत मतिधीरा।।
सती कपटु जानेउ सुरस्वामी। सबदरसी सब अंतरजामी।।
सुमिरत जाहि मिटइ अग्याना। सोइ सरबग्य रामु भगवाना।।
सती कीन्ह चह तहँहुँ दुराऊ। देखहु नारि सुभाव प्रभाऊ।।
निज माया बलु हृदयँ बखानी। बोले बिहसि रामु मृदु बानी।।
जोरि पानि प्रभु कीन्ह प्रनामू। पिता समेत लीन्ह निज नामू।।
कहेउ बहोरि कहाँ बृषकेतू। बिपिन अकेलि फिरहु केहि हेतू।।

दोहा/सोरठा

Ramcharitmanas

53